We spreken van een bevallingstrauma als je met negatieve gevoelens terugkijkt op je zwangerschap, bevalling en/of de kraamtijd.
Bevallingstrauma verwijst naar de emotionele en psychologische impact van een traumatische bevallingservaring op zowel de moeder als het kind. Het omvat situaties waarin de bevalling onverwacht moeilijk, pijnlijk, gevaarlijk of anderszins traumatisch is verlopen, wat leidt tot langdurige negatieve gevolgen voor het welzijn van betrokkenen.
Voor de moeder kan bevallingstrauma leiden tot gevoelens van machteloosheid, angst en schuld. Als de bevalling anders verloopt dan verwacht, bijvoorbeeld als gevolg van medische complicaties, emotioneel misbruik of gebrek aan ondersteuning, kan de moeder een gevoel van controle over haar lichaam en de bevalling verliezen. Dit kan resulteren in intense emotionele reacties, posttraumatische stresssymptomen en zelfs depressie.
Voor het kind kan een traumatische bevalling resulteren in geboortetrauma, waarbij het kind fysieke en emotionele stress ervaart als gevolg van de stress en mogelijke complicaties tijdens de bevalling. Dit kan de hechting tussen moeder en kind beïnvloeden, en zelfs de emotionele en relationele ontwikkeling van het kind op lange termijn beïnvloeden.
Hier zijn enkele voorbeelden van situaties die kunnen leiden tot bevallingstrauma:
Onverwachte medische complicaties:
Een vrouw kan een traumatische ervaring hebben als de bevalling plotseling ingewikkeld wordt door medische complicaties, zoals ernstige bloedingen, hoge bloeddruk, of noodzaak tot een spoedkeizersnede. De onverwachte aard van deze situaties kan gevoelens van angst, onmacht en trauma veroorzaken.
Gebrek aan ondersteuning:
Als een vrouw zich tijdens de bevalling niet gesteund voelt door medisch personeel, partner of familieleden, kan dit een traumatische impact hebben. Het gevoel van alleen zijn en niet gehoord worden kan leiden tot gevoelens van isolement en stress.
Gebrek aan communicatie:
Onvoldoende of onduidelijke communicatie over de bevallingsprocedure, de mogelijke complicaties en opties kan resulteren in verwarring en onzekerheid. Dit kan leiden tot een verlies van controle en gevoelens van trauma.
Interventies zonder toestemming:
Als medische interventies, zoals het inleiden van de bevalling, episiotomie (knip) of het gebruik van vacuümpomp of tang, worden uitgevoerd zonder toestemming van de moeder, kan dit haar een gevoel van onmacht en traumatische ervaring geven.
Gevoel van gebrek aan controle:
Een vrouw kan bevallingstrauma ervaren als ze het gevoel heeft dat ze de controle over haar lichaam en de bevalling heeft verloren, bijvoorbeeld door het niet kunnen volgen van haar geboorteplan of het ervaren van een onverwachte wending in de bevalling.
Onvervulde verwachtingen:
Als de bevalling niet verloopt zoals verwacht of gehoopt, kan dit leiden tot teleurstelling, verdriet en een gevoel van verlies. Onverwachte omstandigheden, zoals een keizersnede na een geplande natuurlijke bevalling, kunnen trauma veroorzaken.
Emotioneel misbruik of respectloos gedrag:
Als de moeder tijdens de bevalling te maken krijgt met emotioneel misbruik, beledigingen, respectloos gedrag of vernederende opmerkingen van medisch personeel, kan dit leiden tot ernstige emotionele trauma’s.
Langdurige pijn en oncomfortabele ervaringen:
Aanhoudende pijn, onverlichte ongemakken en langdurige bevallingen kunnen de fysieke en emotionele draagkracht van een vrouw overschrijden, wat leidt tot trauma.
Verlies van de baby of complicaties bij de Baby:
Als de baby na de bevalling medische complicaties heeft of in het ergste geval overlijdt, kan dit leiden tot diepgaand trauma voor de moeder.
Onvoldoende nazorg:
Gebrek aan adequate postnatale zorg en ondersteuning kan de impact van een traumatische bevallingservaring vergroten, aangezien de moeder zich niet gesteund voelt in het herstelproces.
Het is belangrijk om te begrijpen dat bevallingstrauma subjectief is en dat verschillende situaties voor verschillende vrouwen traumatisch kunnen zijn. Het aanpakken van bevallingstrauma vereist erkenning, begrip en ondersteuning, evenals professionele hulp om de emotionele en psychologische impact ervan te verwerken.
Symptomen van Bevallingstrauma
Bevallingstrauma kan zich manifesteren in een scala aan symptomen die de diepgaande emotionele en psychologische impact van een traumatische bevallingservaring weerspiegelen. Deze symptomen variëren en kunnen iemands vermogen om zich aan te passen aan het leven na de bevalling beïnvloeden. Hier zijn uitgebreide beschrijvingen van enkele veelvoorkomende symptomen:
Herbeleving van de bevalling (flashbacks):
Herbeleving verwijst naar het onbedoeld en levendig opnieuw beleven van de traumatische bevallingservaring alsof het opnieuw plaatsvindt. Flashbacks kunnen zich voordoen als indringende en oncontroleerbare herinneringen, waarbij de geuren, geluiden en gevoelens van de bevalling levendig terugkeren. Deze herbelevingen kunnen leiden tot intense angst, paniek en emotionele overweldiging.
Nachtmerries en angst gerelateerd aan de bevalling:
Nachtmerries waarin de traumatische bevalling centraal staat, zijn een veelvoorkomende manifestatie van bevallingstrauma. Deze nachtmerries kunnen de slaap verstoren en angst veroorzaken. De herhaalde confrontatie met de traumatische gebeurtenissen in de droomwereld kan bijdragen aan gevoelens van onveiligheid en onrust.
Vermijding van gesprekken of situaties die aan de bevalling Herinneren:
Mensen die bevallingstrauma hebben ervaren, kunnen situaties, mensen of gesprekken die aan de bevalling herinneren, actief vermijden. Deze vermijding is een copingmechanisme om de emotionele pijn en angst die de herinneringen oproepen, te minimaliseren. Het vermijden van deze triggers kan echter ook leiden tot sociale isolatie en het beperken van levensactiviteiten.
Gevoelens van verdriet, woede of schuld:
Bevallingstrauma kan een diepgaande emotionele lading teweegbrengen, zoals gevoelens van verdriet over verlies van controle, woede over het ervaren van onrechtvaardigheid of schuldgevoelens over het niet kunnen ‘beheersen’ van de bevalling. Deze emoties kunnen intens zijn en kunnen het zelfbeeld en het vermogen om positieve relaties op te bouwen beïnvloeden.
Veranderingen in slaap- en eetpatronen:
De emotionele onrust die gepaard gaat met bevallingstrauma kan veranderingen in slaappatronen veroorzaken, zoals slapeloosheid of overmatige slaap. Evenzo kunnen stress en angst het eetgedrag beïnvloeden, resulterend in verminderde eetlust of overeten als een manier om met de emoties om te gaan.
Verstoring van hechting met de baby:
Een verstoring in de emotionele band tussen moeder en baby is een mogelijk symptoom van bevallingstrauma. Moeders kunnen moeite hebben met het ontwikkelen van een veilige en liefdevolle hechting met hun baby als gevolg van hun eigen emotionele onrust en negatieve gevoelens over de bevalling.
Verminderd zelfvertrouwen en zelfwaardering:
Een traumatische bevallingservaring kan een aanzienlijke deuk toebrengen aan het zelfvertrouwen en de zelfwaardering van een vrouw. Het gevoel van onmacht en de confrontatie met fysieke en emotionele kwetsbaarheid kunnen bijdragen aan een negatief zelfbeeld en gevoelens van minderwaardigheid.
Het herkennen van bevallingstrauma is van cruciaal belang om de juiste ondersteuning en behandeling te bieden aan getroffen moeders en gezinnen. Therapeutische benaderingen, zoals praten met een professionele hulpverlener, kunnen helpen bij het verwerken van het trauma, het verminderen van symptomen en het bevorderen van herstel. Het creëren van een veilige en ondersteunende omgeving tijdens en na de bevalling is van vitaal belang om de kans op bevallingstrauma te minimaliseren en positieve geboorte-ervaringen te bevorderen.
Hulp nodig of vragen: mail gerust